Hoe kies je een Objectief?
GeplaatstCOLON 06 Jan 2008 21:18
Hoe kies je een objectief?
Hoewel de vraag “Hoe kies ik een lens” erg eenvoudig lijkt, is hij het niet, omdat er vele factoren meespelen bij het kopen van een objectief. Het is bovendien een erg persoonlijke en subjectieve keuze waar geld een belangrijke rol bij speelt. Hoewel we weten dat het een moeilijke keuze is, zullen we proberen je op weg te helpen met de keuze van een lens.
1. Een lens is een stuk gereedschap!
Een lens mag dan een begerenswaardig object zijn, geen twijfel over mogelijk, het is ook gereedschap. In de fotografie zijn er twee verschillende mogelijkheden. Allereerst het gebruik van een vol automatische camera met een vaste lens. Dit is prima voor de gemiddelde persoon die het voor niets anders gebruikt dan het vakantiekiekje van tante Emma maar ook voor de amateur fotograaf die betere foto’s wil. De tweede mogelijkheid is je fotografische ingrediënten zo aan te passen dat er een mix ontstaat naar je eigen smaak en benodigdheden. Dus, als je een lens gaat uitzoeken, onthoudt dan dat het een gereedschap is, een middel voor een doel.
Stel je bijvoorbeeld het volgende scenario eens voor: Je gaat naar de dichtstbijzijnde Praxis en zoekt de gereedschapafdeling. Je vindt hier vele verschillende instrumenten en apparaten. De verkoper komt en vraagt of hij je kan helpen. Jij antwoordt: “Ja, ik heb gehoord dat deze professionele apparaten wel erg goed zijn, toch?” “Inderdaad, ze zijn erg duurzaam en precies!” “Goed…” Na een stilte vraagt de verkoper: “Wat voor een gereedschap zoekt u eigenlijk?” “Hmm, dat is een goede vraag, weet ik veel, een goede”. “Nou, dan bent u aan het goede adres, maar wat gaat u eigenlijk doen met het apparaat?”
Dit mag een beetje vreemd overkomen, maar verkopers van camera’s en lenzen krijgen vaak precies dezelfde vragen voorgeschoteld: “Ik wil een geweldige camera!” of “Ik wil een goede lens”. Dus, als je niet naar de Praxis wilt om te vragen naar een willekeurig goed stuk gereedschap, moet je je eerst eens afvragen wat je precies wilt en waarvoor. Het zelfde geldt voor het uitzoeken van een objectief.
2. Welk type foto’s maak je?
Deze vraag kun je in tweeën delen, namelijk welke foto’s maak je en welke zou je willen maken. Misschien maak je nu foto’s van je muntencollectie, maar krijgt niet het resultaat dat je wilt of heb je altijd al die fantastische nachtelijke skyline met dat grappige fish-eye effect willen vastleggen. Het kan ook zijn dat je juist de details van een kerkgebouw eens van dichtbij wil fotograferen op je volgende vakantie. Het is een goed idee om voor je zelf uit te maken voor welke specifieke taak of doel je een lens wilt, het maken van een bepaald type foto’s. De juiste lens kan je helpen dat doel te bereiken.
3. Welk type camera heb je?
Deze vraag gaat niet alleen over het merk, maar ook het model. In het geval van een Canon digitale spiegel reflex camera’s zijn er in principe twee types. De professionele ‘full frame’ camera’s en de crop-camera’s. Full-frame camera’s zijn duur en worden vooral professioneel ingezet (zelfs een professioneel instap modelletje als de 5D is een duur stukje gereedschap). Deze camera’s hebben vele voordelen en een daarvan is de mogelijkheid een lens te gebruiken op zijn exacte brandpuntsafstand. Bij een full frame gedraagt een 50 mm lens zich als een 50 mm lens. De goedkopere crop-camera’s hebben een kleinere sensor en daarom moet er een conversie factor worden toegepast. De meest populaire Canon camera’s (xxxD en xxD series) hebben een 1.6x cropfactor, dit betekent dat een 50 mm lens zich gedraagt als een 80 mm lens.
Deze factor is van belang omdat bijvoorbeeld de EF lenzen van Canon compatibel zijn met beide type camera’s, terwijl de EF-S lenzen niet met een full-frame werken. Ben je nu de trotse bezitter van een 400D en je droomt van een 5D, dan is het verstandig daar nu al rekening mee te houden en geen EF-S type objectief aan te schaffen. Het goede nieuws is dat de volgende stap, de 40D (met behoorlijk professionele specificaties) een crop-camera is en dus zonder problemen EF-S objectieven kan gebruiken.
Camera’s komen en gaan, maar objectieven blijven bestaan. Bovendien zijn zij het meest belangrijke (en waardevolle) van je fotografische collectie. Lenzen zijn een belangrijke investering en, anders dan camera’s, behouden goede objectieven hun waarde. Bouw dus aan je collectie met de middellange en lange termijn in je hoofd.
4. Compromissen.
Er bestaat niet zoiets als de ‘perfecte lens’, uiteindelijk zal er altijd een één of ander compromis uit de bus komen. Als je een goedkope lens koopt, lever je in op duurzaamheid of optische kwaliteit. Een grote telelens kan wel eens niet zo draagbaar zijn. Wil je een snelle lens, dan kan hij erg duur zijn of erg zacht bij het grootste diafragma. En, zoals zo vaak: geld maakt niet altijd gelukkig. Als je voor een objectief kiest, moet je beslissen wat belangrijk voor je is en wat niet.
5. Voor het kopen altijd uitproberen.
Houd er rekening mee dat zelfs een gemiddeld geprijsde lens wel eens veel duurder kan zijn dan een compact camera en dat een L (luxury) lens duurder kan zijn dan een spiegel reflex camera. Bij veel fotohandels kun je lenzen huren. Als je van plan bent een duur objectief aan te schaffen, is het misschien een goed idee er eerst eens een te huren voor dat je gaat kopen.
6. Maximum diafragma.
Het is belangrijk te bedenken bij welke licht omstandigheden je typisch fotografeert. Heb je controle over het licht (studio of een light-box), ga je ergens midden in de woestijn staan of wil je juist het zonnegloren op de gevoelige plaat. Het maximale diafragma van de lens is een belangrijk startpunt. Snelle lenzen (die met het grootste maximale diafragma, het kleinste diafragma nummer) zijn meestal het meest prijzig (vooral bij zoomlenzen). Als je een zoomlens ziet met een constant diafragma nummer over het hele bereik, dan kun je er gif op in nemen dat het een duur objectief is. Een snelle lens is geweldig voor natuurlijk en gedimd licht. Bovendien regelt het diafragma de scherptediepte. Wil je een mooie achtergrond onscherpte (bokeh) dan heb je een snelle lens nodig met circulaire diafragma bladen (bekijk daarom de specificaties goed).
7. Image stabilizer (beeldstabilisatie, IS)
Het IS systeem is een van de beste toevoegingen in de fotografische techniek van de laatste tijd. Lenzen met IS kunnen worden gebruikt in situaties met weinig licht of kunnen met langere telelenzen en toch bewegingsonscherpte (van de fotograaf) voorkomen. De nieuwste generatie IS kan bewegingsonscherpte bij 3 tot 4 stops langere sluitertijden voorkomen. Soms is een lens niet extreem snel (gemiddeld maximum diafragma), maar met IS worden de zaken dan toch al snel beter. Deze objectieven zijn duurder, maar het is elke cent waard. Je moet dus niet al te blij worden van een 18-200 lens voor slechts € 350, omdat deze een maximaal diafragma heeft van f/3.5-f/6.3 en geen IS. Kijk ook goed naar welke generatie IS in de het objectief is gebouwd. De vroege versies geven slechts 2 stops compensatie, je moet het uitzetten als je je camera op een statief monteert en ze kunnen wat lawaai maken.
8. Prime en zoomlenzen.
De oudere lezer kan zich wellicht de tijd herinneren dat een camera slechts een lens met een vaste brandpuntsafstand had. Deze lenzen (ook bekend als ‘primes’) hebben een aantal voordelen: Ze zijn snel, hebben erg goede optica en zijn relatief goedkoop. Ze lijken dus de perfecte lenzen en vaak zijn ze dat ook. Het probleem zit hem in de inzetbaarheid. Omdat het brandpunt vast staat moet je naar voor en achter om de juiste compositie te bereiken. Vaak is dit geen probleem, maar soms heb je echt de vrijheid nodig om dichterbij of verder af te komen zonder van positie te veranderen. Een goedkope prime (zoals de Canon EF 50mm F/1.8 mark II) levert erg goede optische kwaliteit voor een goede prijs (circa € 90).
Hoewel primes een erg goede prijs/kwaliteit verhouding hebben, zijn ze wat beperkt in gebruik door het vaste brandpunt. Een zoomlens is veel veelzijdiger, maar op meerdere aspecten ook weer een compromis. Ze zijn langzamer (zelfs het snelste L objectief is langzamer dan de goedkoopste prime lens) en duurder. Het goede nieuws is dat er vele zoomlenzen met IS zijn die compenseren voor het kleinere diafragma. Deze zijn beschikbaar in een verscheidenheid van prijsklassen.
9. Prijs
Geld is niet het belangrijkste in een leven, maar je kunt er zeker een leuk objectief voor kopen. Hoeveel zou je moeten betalen voor een lens? Dat is een belangrijke vraag. Het is zeker niet alleen ‘het kost wat, maar dan heb je ook wat’. Je kunt een hele goede EF 50mm f/1.8 voor circa €90 kopen of 12 keer zoveel betalen voor een EF 50mm F/1.2. Is deze L lens 12 keer zo goed? Het antwoord is nee, hij is zeker beter, maar geen 12 keer. Hetzelfde geldt voor de EF 70-300 DO zoomlens (€1100), een compacte lens met diffractieve optica, die optisch niet beter is dan een EF 70-300 F/4.5-5.6 IS (€470).
Canon heeft 3 verschillende objectieflijnen in de handel: budget, USM standaard en luxury (L)
- Budget lenzen hebben geen ultrasone motor (USM) Ze maken meer herrie en stellen langzamer scherp. Het huis van het objectief is gemaakt van plastic en vaak is ook het verbindingsstuk met de camera uit dit materiaal. De lenzen zijn van optisch glas dus de beeldkwaliteit is goed, maar je moet er mee leren omgaan om het onderste uit de kan te halen.
- USM standaard lenzen hebben een metalen verbindingstuk. Soms zijn andere delen ook van metaal, maar het grootste gedeelte van het huis is van plastic. Ze hebben een USM motor die ze nagenoeg stil maakt met een erg snelle en accurate autofocus. De optische kwaliteit verschilt van model tot model en gaat van goed tot erg goed, soms zelfs excellent. Deze objectieven zijn een goede investering, leveren betere resultaten dan de budget modellen en bovendien hoef je er geen tweede hypotheek op te nemen. Sommige professionals beweren dat je hier geen geld aan moet spenderen omdat ze inferieur zouden zijn, maar die betalen vaak hun eigen materiaal niet. Er zijn enige USM objectieven met aspherische componenten die minder chromatische aberratie en een betere optische kwaliteit geven. Veel USM objectieven zijn prijzig en een aantal heeft een excellente optische kwaliteit. Dus laat je niet voor de gek houden omdat je toevallig geen rode streep ziet.
- L objectieven zijn de luxe lenzen uit de canon reeks. Ze zijn eenvoudig te herkennen aan de rode streep op het huis. Ze zijn behoorlijk prijzig (v.a. ca. €625), maar zijn hun geld meer dan waard. De constructie is geweldig omdat ze gemaakt zijn van een magnesium legering die lichtgewicht en duurzaam is. Veel L lenzen zijn (spat)waterdicht, wat een goede combinatie levert met dito camera’s (dat is geweldig als je staat te fotograferen in de Himalaya, midden in de jungle of op de Nederlandse heide). Optisch is dit het summum. Als je een crop-camera hebt, gebruik je het beste deel van het glas, dus mag je excellente optische kwaliteit verwachten. Sommige L lenzen zijn erg snel en voorzien van IS. Je zult niet snel teleurgesteld zijn met een L-lens, maar je moet er wel wat voor over hebben.
10. Andere merken
Je hoeft niet perse Canon objectieven aan te schaffen, er zijn alternatieven op de markt van b.v. Tamron, Tokina en Sigma. Objectieven van deze merken zijn goedkoper en er zijn zelfs uitvoeringen te verkrijgen waarvan er geen Canon equivalent is. Over het algemeen hebben ze een goede prijs kwaliteit verhouding. Het probleem met deze lenzen is over het algemeen de optische kwaliteit: ze vertonen vaak meer vervorming en chromatische aberratie. In veel gevallen is de optische kwaliteit minder en vergelijkbare Canon lenzen zijn, hoewel duurder, meestal beter. Des ondanks is het een goed idee naar deze merken te kijken omdat ze prima objectieven aanbieden die aan jouw doelen en verwachtingen voldoen.
11. Brandpuntsafstand
Afhankelijk van het te fotograferen onderwerp heb je de juiste brandpuntsafstand nodig. De volgende tabel kan je mogelijk helpen het objectief te vinden dat je nodig hebt (let op: de afstanden zijn gebaseerd op een full-frame camera).
[img]http://old.eosdigitaal.nl/forum/album_p ... c_id=96294[/img]
Houd er rekening mee dat als je van dichtbij wilt fotograferen, je een macrolens nodig hebt. Gelukkig kun je deze lenzen ook voor normale afstanden gebruiken.
12. De vragen
1. Waar heb ik de lens voor nodig? Portretten, luipaarden in de Serengeti, reisfotografie, lichtbox thuis op tafel, macro? Vraag je zelf: “welke lens heb ik nodig om (onderwerp) te fotograferen?”
2. Heb ik groothoek of juist tele nodig? Wil je zoveel mogelijk van de omgeving vangen of juist zoveel mogelijk detail? Wil je de Grand Canyon in al zijn glorie aan de muur, of dat hert in de Oostvaardersplassen.
3. Is het onderwerp ver weg of dichtbij? Ben je instaat om dichter bij te komen? Als de afstand tussen jou en het object vast staat is een prime wellicht een goede keuze, anders een zoom.
4. Hoe flexibel moet de brandpuntsafstand zijn? Veel fotografen willen een flexibele lens welke in meerdere situaties te gebruiken is. In zo’n geval is een zoomlens met een redelijk groot bereik aan te raden.
De EF 24-105 heeft bereik met een full frame camera dat gaat van echt groothoek (24 mm) tot medium tele (105 mm). Op een crop-camera komt dit overeen met 39 mm tot 168 mm en mis je dus een belangrijk deel groothoek. Als je een crop-camera hebt, zou de EF 17-85 een goed alternatief kunnen zijn welke equivalent is met 27mm-136mm en voorzien is van IS. Een erg goed “walk around” objectief is de EF-S 17-55 IS. Deze is equivalent met 27mm-88mm, heeft IS en heeft bovendien een erg goede optische kwaliteit.
5. Hoe snel moet het objectief zijn? Deze vraag heeft bijna altijd een voor de hand liggend antwoord: Zo snel als je portemonnee aan kan.
6. Heb je IS nodig? We hebben nog nooit een fotograaf horen zeggen: “mijn objectief heeft IS, maar ik gebruik het eigenlijk niet en ik wil het eigenlijk ook niet”. Als het er op zit, is heeft het zeker toegevoegde waarde, daar is geen twijfel over mogelijk.
7. Hoeveel wil je uitgeven? Het is erg belangrijk van tevoren een budget vast te stellen en je daar ook aan te houden. Laat je platina credit kaart thuis en wees voorzichtig als je het objectief op het internet koopt.
Het kopen van een objectief is vergelijkbaar met het kopen van een auto: voor €1000 extra heb je de MP3 optie, voor €500 de lichtmetalen velgen, voor €400 een open dakje, enz. Als je niet oppast kom je thuis met een Honda Civic voor slechts 40.000 euro!
Er is bijna altijd een beter objectief te krijgen voor meer geld. Een goede vraag waarmee je de fotovakhandel binnen loopt zou kunnen zijn: “ik wil een telelens voor mijn dierentuin foto’s, hij moet een bereik hebben van ongeveer 70 tot 300 mm, snel zijn (F/2.8.) of voorzien van beeldstabilisatie. Ik wil er niet meer dan € 600 aan uitgeven.” Een ander scenario: “Ik wil een snelle prime op mijn 400D camera voor het maken van portretten. Hij moet de best mogelijke kwaliteit foto’s maken en stevig gebouwd zijn. En dat alles voor maximaal € 300.” Dit klinkt een stuk beter dan: “Ik wil een goede lens.”
Iets dat je absoluut niet moet doen is de fotovakhandel binnen lopen of het internet afstruinen met de gedachte “ik heb nog € 1500 over van de kerstgratificatie, wat zal ik daar eens voor kopen.
8. Is grootte en gewicht belangrijk? Misschien kun je dezelfde optische kwaliteit aanschaffen voor uiteenlopende prijzen, maar hoe zit het met het gewicht en de grootte van het objectief? Als je niet van plan bent veel te reizen of de hei op te gaan, dan is een grote zware lens niet zo’n probleem. Op een trektocht door de Alpen, echter, is al dat extra gewicht wel degelijk vervelend en zou je wensen dat je een paar honderd euro extra had uitgetrokken voor die ultra compacte variant.
9. Heb je echt een professioneel “L” objectief nodig? Als je niet je brood verdient met fotograferen is betalen voor de extra stevige constructie van een L lens misschien niet echt noodzakelijk. Als je niet de superieure optische kwaliteit nodig hebt (b.v. omdat je tante Emma gaat fotograferen bij een familie dinertje) dan is een L objectief inderdaad een Luxe lens. Maar als je inkomen wel degelijk afhangt van de kwaliteit van je foto’s, als je het objectief veel gaat gebruiken, als je ook die geweldige platen wilt maken of als je het objectief in een natte (regen, mist) of stoffige omgeving gebruikt, dan kun je eigenlijk niet uit de voeten met een gemiddelde lens. Een professionele fotograaf zei ooit: “Ik ben te arm om me slechte apparatuur te veroorloven.”
10. Zal de lens aan mijn wensen voldoen? Als je de bovenstaande vragen voor je zelf beantwoord hebt, weet je als het goed is voldoende goed waar je het objectief voor gaat gebruiken en welke opties er zijn. Doe je huiswerk, vraag andere fotografen, huur de lens voor de aanschaf en ga alle opties na. Koop daarna pas de lens.
Conclusie
Het kiezen van een objectief behoeft een duidelijk doel en redelijk goede technische kennis. Hoewel dit verhaal slechts in gaat op de hoofdzaken hopen we toch dat je er iets aan hebt.
Disclaimer
Dit is een vertaling naar: http://www.photoaficionado.com/lenstalk/chooselens.html door Oscar Colorado. Op zijn site zijn nog meer handige tutorials te vinden. De hier genoemde prijzen zijn globaal en bedoeld om een indruk te geven.
Vertaling: MMK met hulp van Gumpje en Dulfer die ook het artikel aandroeg.
Hoewel de vraag “Hoe kies ik een lens” erg eenvoudig lijkt, is hij het niet, omdat er vele factoren meespelen bij het kopen van een objectief. Het is bovendien een erg persoonlijke en subjectieve keuze waar geld een belangrijke rol bij speelt. Hoewel we weten dat het een moeilijke keuze is, zullen we proberen je op weg te helpen met de keuze van een lens.
1. Een lens is een stuk gereedschap!
Een lens mag dan een begerenswaardig object zijn, geen twijfel over mogelijk, het is ook gereedschap. In de fotografie zijn er twee verschillende mogelijkheden. Allereerst het gebruik van een vol automatische camera met een vaste lens. Dit is prima voor de gemiddelde persoon die het voor niets anders gebruikt dan het vakantiekiekje van tante Emma maar ook voor de amateur fotograaf die betere foto’s wil. De tweede mogelijkheid is je fotografische ingrediënten zo aan te passen dat er een mix ontstaat naar je eigen smaak en benodigdheden. Dus, als je een lens gaat uitzoeken, onthoudt dan dat het een gereedschap is, een middel voor een doel.
Stel je bijvoorbeeld het volgende scenario eens voor: Je gaat naar de dichtstbijzijnde Praxis en zoekt de gereedschapafdeling. Je vindt hier vele verschillende instrumenten en apparaten. De verkoper komt en vraagt of hij je kan helpen. Jij antwoordt: “Ja, ik heb gehoord dat deze professionele apparaten wel erg goed zijn, toch?” “Inderdaad, ze zijn erg duurzaam en precies!” “Goed…” Na een stilte vraagt de verkoper: “Wat voor een gereedschap zoekt u eigenlijk?” “Hmm, dat is een goede vraag, weet ik veel, een goede”. “Nou, dan bent u aan het goede adres, maar wat gaat u eigenlijk doen met het apparaat?”
Dit mag een beetje vreemd overkomen, maar verkopers van camera’s en lenzen krijgen vaak precies dezelfde vragen voorgeschoteld: “Ik wil een geweldige camera!” of “Ik wil een goede lens”. Dus, als je niet naar de Praxis wilt om te vragen naar een willekeurig goed stuk gereedschap, moet je je eerst eens afvragen wat je precies wilt en waarvoor. Het zelfde geldt voor het uitzoeken van een objectief.
2. Welk type foto’s maak je?
Deze vraag kun je in tweeën delen, namelijk welke foto’s maak je en welke zou je willen maken. Misschien maak je nu foto’s van je muntencollectie, maar krijgt niet het resultaat dat je wilt of heb je altijd al die fantastische nachtelijke skyline met dat grappige fish-eye effect willen vastleggen. Het kan ook zijn dat je juist de details van een kerkgebouw eens van dichtbij wil fotograferen op je volgende vakantie. Het is een goed idee om voor je zelf uit te maken voor welke specifieke taak of doel je een lens wilt, het maken van een bepaald type foto’s. De juiste lens kan je helpen dat doel te bereiken.
3. Welk type camera heb je?
Deze vraag gaat niet alleen over het merk, maar ook het model. In het geval van een Canon digitale spiegel reflex camera’s zijn er in principe twee types. De professionele ‘full frame’ camera’s en de crop-camera’s. Full-frame camera’s zijn duur en worden vooral professioneel ingezet (zelfs een professioneel instap modelletje als de 5D is een duur stukje gereedschap). Deze camera’s hebben vele voordelen en een daarvan is de mogelijkheid een lens te gebruiken op zijn exacte brandpuntsafstand. Bij een full frame gedraagt een 50 mm lens zich als een 50 mm lens. De goedkopere crop-camera’s hebben een kleinere sensor en daarom moet er een conversie factor worden toegepast. De meest populaire Canon camera’s (xxxD en xxD series) hebben een 1.6x cropfactor, dit betekent dat een 50 mm lens zich gedraagt als een 80 mm lens.
Deze factor is van belang omdat bijvoorbeeld de EF lenzen van Canon compatibel zijn met beide type camera’s, terwijl de EF-S lenzen niet met een full-frame werken. Ben je nu de trotse bezitter van een 400D en je droomt van een 5D, dan is het verstandig daar nu al rekening mee te houden en geen EF-S type objectief aan te schaffen. Het goede nieuws is dat de volgende stap, de 40D (met behoorlijk professionele specificaties) een crop-camera is en dus zonder problemen EF-S objectieven kan gebruiken.
Camera’s komen en gaan, maar objectieven blijven bestaan. Bovendien zijn zij het meest belangrijke (en waardevolle) van je fotografische collectie. Lenzen zijn een belangrijke investering en, anders dan camera’s, behouden goede objectieven hun waarde. Bouw dus aan je collectie met de middellange en lange termijn in je hoofd.
4. Compromissen.
Er bestaat niet zoiets als de ‘perfecte lens’, uiteindelijk zal er altijd een één of ander compromis uit de bus komen. Als je een goedkope lens koopt, lever je in op duurzaamheid of optische kwaliteit. Een grote telelens kan wel eens niet zo draagbaar zijn. Wil je een snelle lens, dan kan hij erg duur zijn of erg zacht bij het grootste diafragma. En, zoals zo vaak: geld maakt niet altijd gelukkig. Als je voor een objectief kiest, moet je beslissen wat belangrijk voor je is en wat niet.
5. Voor het kopen altijd uitproberen.
Houd er rekening mee dat zelfs een gemiddeld geprijsde lens wel eens veel duurder kan zijn dan een compact camera en dat een L (luxury) lens duurder kan zijn dan een spiegel reflex camera. Bij veel fotohandels kun je lenzen huren. Als je van plan bent een duur objectief aan te schaffen, is het misschien een goed idee er eerst eens een te huren voor dat je gaat kopen.
6. Maximum diafragma.
Het is belangrijk te bedenken bij welke licht omstandigheden je typisch fotografeert. Heb je controle over het licht (studio of een light-box), ga je ergens midden in de woestijn staan of wil je juist het zonnegloren op de gevoelige plaat. Het maximale diafragma van de lens is een belangrijk startpunt. Snelle lenzen (die met het grootste maximale diafragma, het kleinste diafragma nummer) zijn meestal het meest prijzig (vooral bij zoomlenzen). Als je een zoomlens ziet met een constant diafragma nummer over het hele bereik, dan kun je er gif op in nemen dat het een duur objectief is. Een snelle lens is geweldig voor natuurlijk en gedimd licht. Bovendien regelt het diafragma de scherptediepte. Wil je een mooie achtergrond onscherpte (bokeh) dan heb je een snelle lens nodig met circulaire diafragma bladen (bekijk daarom de specificaties goed).
7. Image stabilizer (beeldstabilisatie, IS)
Het IS systeem is een van de beste toevoegingen in de fotografische techniek van de laatste tijd. Lenzen met IS kunnen worden gebruikt in situaties met weinig licht of kunnen met langere telelenzen en toch bewegingsonscherpte (van de fotograaf) voorkomen. De nieuwste generatie IS kan bewegingsonscherpte bij 3 tot 4 stops langere sluitertijden voorkomen. Soms is een lens niet extreem snel (gemiddeld maximum diafragma), maar met IS worden de zaken dan toch al snel beter. Deze objectieven zijn duurder, maar het is elke cent waard. Je moet dus niet al te blij worden van een 18-200 lens voor slechts € 350, omdat deze een maximaal diafragma heeft van f/3.5-f/6.3 en geen IS. Kijk ook goed naar welke generatie IS in de het objectief is gebouwd. De vroege versies geven slechts 2 stops compensatie, je moet het uitzetten als je je camera op een statief monteert en ze kunnen wat lawaai maken.
8. Prime en zoomlenzen.
De oudere lezer kan zich wellicht de tijd herinneren dat een camera slechts een lens met een vaste brandpuntsafstand had. Deze lenzen (ook bekend als ‘primes’) hebben een aantal voordelen: Ze zijn snel, hebben erg goede optica en zijn relatief goedkoop. Ze lijken dus de perfecte lenzen en vaak zijn ze dat ook. Het probleem zit hem in de inzetbaarheid. Omdat het brandpunt vast staat moet je naar voor en achter om de juiste compositie te bereiken. Vaak is dit geen probleem, maar soms heb je echt de vrijheid nodig om dichterbij of verder af te komen zonder van positie te veranderen. Een goedkope prime (zoals de Canon EF 50mm F/1.8 mark II) levert erg goede optische kwaliteit voor een goede prijs (circa € 90).
Hoewel primes een erg goede prijs/kwaliteit verhouding hebben, zijn ze wat beperkt in gebruik door het vaste brandpunt. Een zoomlens is veel veelzijdiger, maar op meerdere aspecten ook weer een compromis. Ze zijn langzamer (zelfs het snelste L objectief is langzamer dan de goedkoopste prime lens) en duurder. Het goede nieuws is dat er vele zoomlenzen met IS zijn die compenseren voor het kleinere diafragma. Deze zijn beschikbaar in een verscheidenheid van prijsklassen.
9. Prijs
Geld is niet het belangrijkste in een leven, maar je kunt er zeker een leuk objectief voor kopen. Hoeveel zou je moeten betalen voor een lens? Dat is een belangrijke vraag. Het is zeker niet alleen ‘het kost wat, maar dan heb je ook wat’. Je kunt een hele goede EF 50mm f/1.8 voor circa €90 kopen of 12 keer zoveel betalen voor een EF 50mm F/1.2. Is deze L lens 12 keer zo goed? Het antwoord is nee, hij is zeker beter, maar geen 12 keer. Hetzelfde geldt voor de EF 70-300 DO zoomlens (€1100), een compacte lens met diffractieve optica, die optisch niet beter is dan een EF 70-300 F/4.5-5.6 IS (€470).
Canon heeft 3 verschillende objectieflijnen in de handel: budget, USM standaard en luxury (L)
- Budget lenzen hebben geen ultrasone motor (USM) Ze maken meer herrie en stellen langzamer scherp. Het huis van het objectief is gemaakt van plastic en vaak is ook het verbindingsstuk met de camera uit dit materiaal. De lenzen zijn van optisch glas dus de beeldkwaliteit is goed, maar je moet er mee leren omgaan om het onderste uit de kan te halen.
- USM standaard lenzen hebben een metalen verbindingstuk. Soms zijn andere delen ook van metaal, maar het grootste gedeelte van het huis is van plastic. Ze hebben een USM motor die ze nagenoeg stil maakt met een erg snelle en accurate autofocus. De optische kwaliteit verschilt van model tot model en gaat van goed tot erg goed, soms zelfs excellent. Deze objectieven zijn een goede investering, leveren betere resultaten dan de budget modellen en bovendien hoef je er geen tweede hypotheek op te nemen. Sommige professionals beweren dat je hier geen geld aan moet spenderen omdat ze inferieur zouden zijn, maar die betalen vaak hun eigen materiaal niet. Er zijn enige USM objectieven met aspherische componenten die minder chromatische aberratie en een betere optische kwaliteit geven. Veel USM objectieven zijn prijzig en een aantal heeft een excellente optische kwaliteit. Dus laat je niet voor de gek houden omdat je toevallig geen rode streep ziet.
- L objectieven zijn de luxe lenzen uit de canon reeks. Ze zijn eenvoudig te herkennen aan de rode streep op het huis. Ze zijn behoorlijk prijzig (v.a. ca. €625), maar zijn hun geld meer dan waard. De constructie is geweldig omdat ze gemaakt zijn van een magnesium legering die lichtgewicht en duurzaam is. Veel L lenzen zijn (spat)waterdicht, wat een goede combinatie levert met dito camera’s (dat is geweldig als je staat te fotograferen in de Himalaya, midden in de jungle of op de Nederlandse heide). Optisch is dit het summum. Als je een crop-camera hebt, gebruik je het beste deel van het glas, dus mag je excellente optische kwaliteit verwachten. Sommige L lenzen zijn erg snel en voorzien van IS. Je zult niet snel teleurgesteld zijn met een L-lens, maar je moet er wel wat voor over hebben.
10. Andere merken
Je hoeft niet perse Canon objectieven aan te schaffen, er zijn alternatieven op de markt van b.v. Tamron, Tokina en Sigma. Objectieven van deze merken zijn goedkoper en er zijn zelfs uitvoeringen te verkrijgen waarvan er geen Canon equivalent is. Over het algemeen hebben ze een goede prijs kwaliteit verhouding. Het probleem met deze lenzen is over het algemeen de optische kwaliteit: ze vertonen vaak meer vervorming en chromatische aberratie. In veel gevallen is de optische kwaliteit minder en vergelijkbare Canon lenzen zijn, hoewel duurder, meestal beter. Des ondanks is het een goed idee naar deze merken te kijken omdat ze prima objectieven aanbieden die aan jouw doelen en verwachtingen voldoen.
11. Brandpuntsafstand
Afhankelijk van het te fotograferen onderwerp heb je de juiste brandpuntsafstand nodig. De volgende tabel kan je mogelijk helpen het objectief te vinden dat je nodig hebt (let op: de afstanden zijn gebaseerd op een full-frame camera).
[img]http://old.eosdigitaal.nl/forum/album_p ... c_id=96294[/img]
Houd er rekening mee dat als je van dichtbij wilt fotograferen, je een macrolens nodig hebt. Gelukkig kun je deze lenzen ook voor normale afstanden gebruiken.
12. De vragen
1. Waar heb ik de lens voor nodig? Portretten, luipaarden in de Serengeti, reisfotografie, lichtbox thuis op tafel, macro? Vraag je zelf: “welke lens heb ik nodig om (onderwerp) te fotograferen?”
2. Heb ik groothoek of juist tele nodig? Wil je zoveel mogelijk van de omgeving vangen of juist zoveel mogelijk detail? Wil je de Grand Canyon in al zijn glorie aan de muur, of dat hert in de Oostvaardersplassen.
3. Is het onderwerp ver weg of dichtbij? Ben je instaat om dichter bij te komen? Als de afstand tussen jou en het object vast staat is een prime wellicht een goede keuze, anders een zoom.
4. Hoe flexibel moet de brandpuntsafstand zijn? Veel fotografen willen een flexibele lens welke in meerdere situaties te gebruiken is. In zo’n geval is een zoomlens met een redelijk groot bereik aan te raden.
De EF 24-105 heeft bereik met een full frame camera dat gaat van echt groothoek (24 mm) tot medium tele (105 mm). Op een crop-camera komt dit overeen met 39 mm tot 168 mm en mis je dus een belangrijk deel groothoek. Als je een crop-camera hebt, zou de EF 17-85 een goed alternatief kunnen zijn welke equivalent is met 27mm-136mm en voorzien is van IS. Een erg goed “walk around” objectief is de EF-S 17-55 IS. Deze is equivalent met 27mm-88mm, heeft IS en heeft bovendien een erg goede optische kwaliteit.
5. Hoe snel moet het objectief zijn? Deze vraag heeft bijna altijd een voor de hand liggend antwoord: Zo snel als je portemonnee aan kan.
6. Heb je IS nodig? We hebben nog nooit een fotograaf horen zeggen: “mijn objectief heeft IS, maar ik gebruik het eigenlijk niet en ik wil het eigenlijk ook niet”. Als het er op zit, is heeft het zeker toegevoegde waarde, daar is geen twijfel over mogelijk.
7. Hoeveel wil je uitgeven? Het is erg belangrijk van tevoren een budget vast te stellen en je daar ook aan te houden. Laat je platina credit kaart thuis en wees voorzichtig als je het objectief op het internet koopt.
Het kopen van een objectief is vergelijkbaar met het kopen van een auto: voor €1000 extra heb je de MP3 optie, voor €500 de lichtmetalen velgen, voor €400 een open dakje, enz. Als je niet oppast kom je thuis met een Honda Civic voor slechts 40.000 euro!
Er is bijna altijd een beter objectief te krijgen voor meer geld. Een goede vraag waarmee je de fotovakhandel binnen loopt zou kunnen zijn: “ik wil een telelens voor mijn dierentuin foto’s, hij moet een bereik hebben van ongeveer 70 tot 300 mm, snel zijn (F/2.8.) of voorzien van beeldstabilisatie. Ik wil er niet meer dan € 600 aan uitgeven.” Een ander scenario: “Ik wil een snelle prime op mijn 400D camera voor het maken van portretten. Hij moet de best mogelijke kwaliteit foto’s maken en stevig gebouwd zijn. En dat alles voor maximaal € 300.” Dit klinkt een stuk beter dan: “Ik wil een goede lens.”
Iets dat je absoluut niet moet doen is de fotovakhandel binnen lopen of het internet afstruinen met de gedachte “ik heb nog € 1500 over van de kerstgratificatie, wat zal ik daar eens voor kopen.
8. Is grootte en gewicht belangrijk? Misschien kun je dezelfde optische kwaliteit aanschaffen voor uiteenlopende prijzen, maar hoe zit het met het gewicht en de grootte van het objectief? Als je niet van plan bent veel te reizen of de hei op te gaan, dan is een grote zware lens niet zo’n probleem. Op een trektocht door de Alpen, echter, is al dat extra gewicht wel degelijk vervelend en zou je wensen dat je een paar honderd euro extra had uitgetrokken voor die ultra compacte variant.
9. Heb je echt een professioneel “L” objectief nodig? Als je niet je brood verdient met fotograferen is betalen voor de extra stevige constructie van een L lens misschien niet echt noodzakelijk. Als je niet de superieure optische kwaliteit nodig hebt (b.v. omdat je tante Emma gaat fotograferen bij een familie dinertje) dan is een L objectief inderdaad een Luxe lens. Maar als je inkomen wel degelijk afhangt van de kwaliteit van je foto’s, als je het objectief veel gaat gebruiken, als je ook die geweldige platen wilt maken of als je het objectief in een natte (regen, mist) of stoffige omgeving gebruikt, dan kun je eigenlijk niet uit de voeten met een gemiddelde lens. Een professionele fotograaf zei ooit: “Ik ben te arm om me slechte apparatuur te veroorloven.”
10. Zal de lens aan mijn wensen voldoen? Als je de bovenstaande vragen voor je zelf beantwoord hebt, weet je als het goed is voldoende goed waar je het objectief voor gaat gebruiken en welke opties er zijn. Doe je huiswerk, vraag andere fotografen, huur de lens voor de aanschaf en ga alle opties na. Koop daarna pas de lens.
Conclusie
Het kiezen van een objectief behoeft een duidelijk doel en redelijk goede technische kennis. Hoewel dit verhaal slechts in gaat op de hoofdzaken hopen we toch dat je er iets aan hebt.
Disclaimer
Dit is een vertaling naar: http://www.photoaficionado.com/lenstalk/chooselens.html door Oscar Colorado. Op zijn site zijn nog meer handige tutorials te vinden. De hier genoemde prijzen zijn globaal en bedoeld om een indruk te geven.
Vertaling: MMK met hulp van Gumpje en Dulfer die ook het artikel aandroeg.